Villa Deciusa

Historia niezwykłego miejsca

 Villa znajduje się na krakowskiej Woli Justowskiej, a dokładnie w Przegorzałach - samym środku przepięknego parku Deciusa. Ten rejon jest znany z przepięknych budowli oraz związanych wielu historycznych wydarzeń.

Ten renesansowy budynek ma swoje początki w 1528 roku. Budowana była na wzór modnych wówczas willi z okolic Florencji. Jej założycielem jest Justus Ludwik Decius z pochodzenia Alzatczyk. Rezydencje zwaną też Willą oddano w 1538 roku. Decius od 1520 roku pełnił stanowisko sekretarz króla Zygmunta Starego, następnie awansował na doradcę. Kolejny jego awans na zwierzchnika mennic koronnych. Bliskimi jego znajomymi byli między innymi Marcin Luter, Erazm z Roterdamu. Łączyły go też liczne powiązania z dworem Habsburgów.Oczywiście po śmierci jej założyciela przechodziła do rąk różnych magnatów. W 1898 r po śmierci ostatniej właścicielki hrabiny Marceliny Czartoryskiej zakończył się okres świetności tej placówki.Podczas I wojny światowej kwaterowało tam wojsko. W czasie II wojny światowej mieściła się w willi siedziba hitlerowskie policji. Niestety to miejsce jest związane z tragedią rozstrzelania w 18 lipca 1943 roku grupy mieszkańców Przegorzał za pomoc polskim partyzantom.
Po zakończeniu II wojny światowej mieściła się tam szkoła dla rewidentów spółdzielczości, a po jej likwidacji oddział gruźliczy szpitala miejskiego im. por. Dr Anki (obecna nazwa szpitala - im. Jana Pawła II). Po likwidacji tego oddziału szpitalnego, w latach siedemdziesiątych willa stała się bezpańska. Sukcesywna okradana ulegała zniszczeniu.Jej nowe era zaczęła się w latach dziewięćdziesiątych. Staraniem Gminy Miejskiej Krakowa oraz innych została odrestaurowana, aby w 1996 r odzyskać dawną świetność. Obecnie zarządcą jest Stowarzyszenie Villa Deciusa. To wspaniała instytucja, która jest miejscem wymiany poglądów oraz dialogu kultur. Na każdym kroku czuje się epokę poprzedniej świetności tej placówki i ducha humanizmu
Należy przyznać, że bez zaangażowania szefa tej placówki pani dyrektor dr Danuty Glondys oraz jej wspaniałego zespołu pracowników, po prostu nie było by wielkich sukcesów. A praktycznie niema tygodnia aby tam coś się nie działo. Tu trzeba zaznaczyć, że nie jest łatwo tam dojechać, mimo kilku linii autobusów komunikacji miejskiej.

                  Takimi co rocznymi sztandarowymi imprezami są między innymi:
Letnia Szkoła Wyszehradzka, której koordynatorkami są wspaniałe organizatorki Anna Kowalska i Jadwiga Figiel – Stoch. Co roku ponad 50 studentów z całej Europy uczestniczy w zajęcia oraz poznaje polską kulturę. W innym materiale opisywał będę tego roczną Szkołę.
Polska Nagroda im. Vieira de Mello – Wysokiego Komisarza NZ ds. Praw Człowieka (w latach 2002 - 2003). Nagroda ta ustanowiona została w 2003 r. z inicjatywy Stowarzyszenia Villa Deciusa. Corocznie przyznawana jest z nominowanych do niej organizacji pozarządowej lub osobie za wkład działań na rzecz pokojowego współistnienia oraz współdziałania Społeczeństw, religii i kultur.Nad tą nagrodą honorowy patronat sprawują: Ambasador Federacyjnej Republiki Brazylii w Polsce, Ambasador Królestwa Szwecji w Polsce oraz Wysoki Komisarz NZ do spraw Uchodźców. Nagrodzeni otrzymają stylizowaną statuetkę oraz dyplom okolicznościowy. Co roku na jesień odbywa się ceremoniał wręczenie tej Nagrody, której towarzyszy międzynarodowa konferencja.
Małopolski Szlak Renesansu - to kolejny co roczny cykl organizowanych przez Wille w lipcu wyjazdowych sesji. W tym roku 3, 10 i 17 lipca odbyła się kolejna edycja, co już opisywałem. Uczestnicy poznali wybrane zabytki w Tarnowie, Jeżowie, Pieskowej Skale, Książu Wielkim - Mirowie, Miechowie, a także zobaczyli ciekawostki znajdujące się w samej Villi Deciusa. Tu należy zaznaczyć, że duży wkład pracy w ten temat włożyły koordynatorki Panie Natasza Dziwisz i Katarzyna Trojanowska.
Jest to fragment dużej ilości realizowanych w każdym roku przez tę placówkę programów, konkursów, koncertów i innych imprez. Niestety ilość i jakość uzależniona jest od otrzymanych środków finansowych od samorządu oraz sponsorów. Niestety obecny rok jest zbyt cienki finansowo.